fbpx

39 viaducten Buitenring Parkstad Limburg

‘BPL-identiteit’

De Buitenring Parkstad Limburg (BPL) is een 26 kilometer lange nieuwe autoweg die de bereikbaarheid van de regio Parkstad flink verbetert. Wij hebben alle 35 viaducten in en over de BPL ontworpen, evenals de geluidsschermen. Het provinciaal inpassingsplan en het landschapsontwerp van H+N+S landschapsarchitecten vormen het kader waarbinnen de bruggen zijn ontworpen. Uitgangspunt voor het brugontwerp is dat alle kunstwerkpen een duidelijk herkenbare `BPL-identiteit` krijgen, ondanks de grote verschillen in afmeting en ligging.

vormfamilies kunstwerken

De kunstwerken zijn ingedeeld in een aantal vormfamilies: knopen, kruisingen, beekdalkruisingen en doorboringen. Elk van deze vormfamilies heeft haar eigen kenmerken, maar past ook binnen de BPL-identiteit, die is geïnspireerd op het stoere Limburgse landschap. Hoofdelement van deze identiteit is een strakke, robuuste randligger die niet verjongt maar de gehele constructiehoogte van het viaduct laat zien. De steunpunten liggen iets terug ten opzichte van de randliggers, zodat de horizontale lijnen dominant zijn. Schaduwgroeven in de randelementen zorgen voor een beeld dat subtiel verandert met de stand van de zon.

spoorbrug en turborotonde met markante vormgeving

Op een aantal locaties is het ontwerp van de kunstwerken en de landschappelijke inpassing afgestemd op de specifieke situatie. Dit gebeurde bijvoorbeeld bij het startpunt van de BPL bij knooppunt Nuth. Hier komt een turbo-rotonde met markante vormgeving waarin de randliggers een prominente rol spelen. Bij de Geleenbeekkruising wijkt het ontwerp af van de standaard kruisingen vanwege de landschappelijke waarde van het bestaande beekdal. Een andere special is de spoorbrug voor het Miljoenenlijntje.

uitgebreide samenwerking

Initiatiefnemer van de BPL is de Provincie Limburg, die bij dit project nauw samenwerkt met de regio Parkstad Limburg, de Parkstad-gemeenten Brunssum, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Nuth en Onderbanken en de gemeente Schinnen. Anno 2018 is een groot deel van de kunstwerken gereed en de helft van het tracé in gebruik. In oktober 2019 zal de gehele Buitenring klaar zijn.

Kijk op www.buitenring.nl voor meer informatie over het project.

specificaties

39 kunstwerken
uitvoeringskosten: € 441.000.000

meer informatie?

bel Ivo Mulders:
015 750 25 73

projectteam

Teun Teeuwisse
Chris Spierings
Marion Kresken
Jona de Bokx
Martijn van Dongen
Joost Vreugdenhil

bekijk de video hier

interview met architect Chris Spierings

over de kunstwerken voor de BPL

Architect Chris Spierings van ipv Delft was de afgelopen acht jaar nauw betrokken bij de BPL. Een enorm project: 26 kilometer autoweg, 39 kunstwerken en diverse (geluids)schermen. Als projectarchitect kent hij alle ins en outs van de bijna veertig brugontwerpen, maar ook van het proces.

Waar begin je als ontwerper bij zo’n grote klus?

Bij het Programma van Eisen Ruimtelijke Kwaliteit. In dit geval een beeldkwaliteitsplan opgesteld door H+N+S landschapsarchitecten. Op basis daarvan ga je een ontwerpvisie vormen. Dat was hier een flinke uitdaging, omdat onder meer de afmetingen en ligging uiteenliepen. Daarom hebben we eerst een overkoepelende BPL-identiteit geformuleerd, die houvast bood in de ontwerpfase.

Hoe zou je die identiteit van de bruggen omschrijven?

BPL-kunstwerken zijn stoer, hebben horizontale lijnen en zijn terughoudend ontworpen. Het landschap is leidend. Qua materialen overheersen licht beton, schanskorven met zandkleurige breuksteen en groene taluds. De kolommen zijn ovaal, zodat ze in aanzicht zo slank mogelijk zijn en de standaard kesp of onderslagbalk ontbreekt. Een natte knoop verbindt de liggers binnen het volume van het dek. Wie goed kijkt, zal trouwens zien dat het brugontwerp vertelt of het kunstwerk in of over de BPL ligt en of de brug de BPL alleen kruist of ook op de Buitenring aansluit.
De verschillen zijn subtiel hoor, maar het hekwerk op een brug in de BPL heeft een spijlenhekwerk met balusters. Een brug die de BPL bovenlangs kruist heeft een balusterloos spijlenhekwerk. Verder ligt een brug die niet direct vanaf de BPL bereikbaar is ingeklemd tussen het landschap/talud, terwijl een brug die wel in directe verbinding met de BPL staat juist bovenop het landschap ligt.

Zijn er nog meer van die subtiele ontwerpaspecten te ontdekken?

De taluds zijn vrij steil direct onder de kunstwerken, maar waaieren uit over een grote lengte. Hoe verder van de brug af, hoe flauwer de helling. En alle viaducten werpen een kunstmatige slagschaduw op de ondergelegen weg. Die wordt gevormd door de schanskorven in het talud direct onder de brug en loopt ook door in de bermverharding. Best een leuk detail.

Ben je trots op het project?

Ik ben vooral trots op de eenheid die we hebben weten te creëren. Het is een herkenbaar ontwerp op een lange route.

Wat was de grootste uitdaging?

Constante kwaliteit aanhouden. Je krijgt bij zo’n grootschalig project natuurlijk te maken met voortschrijdend inzicht, maar de beeldkwaliteit moet je wel behouden.

In de uitvoering zijn er gaandeweg aanpassingen gedaan, maar dat is niet ten koste van het beeld gegaan.

Welke rol had je bij dit project?

Ik ben als ontwerper begonnen en werd vervolgens projectarchitect. Dat betekent vooral dat ik alles van alle kunstwerken en schermen moest weten. Als er zich ergens in het ontwerpproces een probleem aandiende was het aan mij daar een slimme oplossing voor te bedenken. Samen met het ontwerpteam en de uitvoerende partijen uiteraard. Verder richtte ik me met name op het bewaken van de kwaliteit. Zeker gezien het feit dat het project is aanbesteed op prijs, vind ik dat het goed gelukt is de gewenste hoogwaardige kwaliteit te realiseren.

Wat heb je van het BPL-project geleerd?

Veel. Het was een complex proces, dus daar alleen al heb ik veel van geleerd. Bijvoorbeeld workflow management, hoe je je documenten overzichtelijk houdt en rangschikt en het overzicht houdt over alle bestanden en versies.
Ook de intensieve samenwerking met de Gemeenschappelijke Welstandscommissie (een gezamenlijk initiatief van alle betrokken gemeenten) was leerzaam. Er waren veel inhoudelijke discussies en veel bijeenkomsten. Ik heb geleerd hoe ik mensen moet meenemen in het proces. Niet enkel confronteren met een beslissing, maar ook laten zien hoe alles zorgvuldig voorbereid is. Welke overwegingen zijn meegenomen, wat ligt aan het voorstel ten grondslag.
Daarnaast heb ik veel opgestoken van de samenwerking met Bureau Verbeek, dat het landschappelijk ontwerp voor de BPL maakte. Landschappelijke inpassing, groene taluds, beplanting.

Wat vond je het leukst aan het project?

Het samenwerken in een groot team, niet alleen met externen, maar ook intern. Ik denk dat er zeker acht ontwerpers van ipv Delft aan de BPL gewerkt hebben. Tijdens de piek wel vijf of zes tegelijkertijd. Dat geeft een heel andere dynamiek dan wanneer je in je eentje aan een project werkt.

En wat zijn de hoogtepunten qua ontwerp?

Dat is nog best lastig hoor. Ik vind de spoorbrug voor het Miljoenenlijntje erg mooi geworden. Verder springen er dan een paar dingen uit: het geluidsscherm met luifel bij de Europalaan en het vijftig meter brede ecoduct. Maar uiteindelijk vind ik het toch vooral indrukwekkend om over de hele BPL te rijden. Ik heb het stukje bij beetje af zien komen. Om het nu in zijn geheel te ervaren, dat is heel bijzonder. Het hele tracé ligt er mooi bij in het Limburgse landschap!

vergelijkbare projecten