zwerfafval gescheiden inzamelen?

Thuis scheiden de meeste Nederlanders het grootste gedeelte van hun afval in verschillende fracties die apart worden ingezameld. Afvalbakken in de openbare ruimte zijn echter vaak nog een vergaarbak voor alle fracties. De afgelopen twee jaar begeleidde ipv Delft eerstejaars studenten Industrieel Product Ontwerpen bij het onderzoeken en ontwerpen van afvalbakken voor gescheiden inzameling. Wat zijn de dos en don’ts?

In 2017 volgden zo’n honderd studenten van de Haagse Hogeschool (HHS) het vak ‘Professioneel Product’ onder leiding van ipv’er Ronald Rozemeijer en Hans Couvée van de HHS. Net als een jaar eerder, moesten de eerstejaars een aantal zaken onderzoeken:
– welke fracties het beste ingezameld kunnen worden;
– welke volumes daarbij wenselijk zijn;
– welke communicatie nodig is voor succesvolle gescheiden inzameling.
Vervolgens maakten ze in groepjes van vier een ontwerp met bijbehorend 1-op-1 prototype.

Dit ontwerp is goed herkenbaar als afvalbak

fracties
De ontwerpopdracht, die voor eerstejaars best pittig is, sluit goed aan bij de praktijk. De afgelopen jaren voerden diverse gemeenten en de NS gescheiden inzameling van zwerfafval in. De beoogde overgang naar een circulaire economie vraagt om vergaande recycling van ons afval. Met name bij het zwerfafval valt hier een slag te maken. Ervaring leert dat het inzamelen van papieren zwerfafval op straat lastig is; het papier is te vaak vervuild. Het aanbod is daarnaast op de meeste locaties ook laag. Dit geldt niet voor restafval en de PMD-fractie. Die fracties zijn met name in winkelgebieden goed in te zamelen. Ook het inzamelen van GFT-afval kan op bepaalde locaties zinvol zijn.

Een geslaagd modulair ontwerp dat op diverse manieren te gebruiken is, aantrekkelijk oogt en niet te groot is

De algemene tip: inventariseer goed welk type afval op welke locaties op straat terecht komt en stem de afvalbakken en fracties daar op af. De kans van slagen is dan het grootst. Ook het creëren van draagvlak en bewustwording is essentieel.

volume
Voor wat betreft het ontwerp van de afvalbakken, kunnen we op basis van het werk van de studenten een paar aanbevelingen doen. Als eerste:
Kies de volumes niet te groot. Bij volumes van 100 liter of meer per fractie is het erg moeilijk een ontwerp te maken dat niet lomp en gigantische oogt.

Het grote volume en de enorme inwerpopeningen maken deze ontwerpen iets te veel van het goede

modulair
Ten tweede: Losse bakken werken beter dan 1 grote container met diverse inwerpopeningen. Ze zijn praktischer in gebruik, flexibel en ogen minder volumineus. Bij schade is vervanging eenvoudig en minder kostbaar, en het is mogelijk te wisselen van fractie als blijkt dat daar behoefte aan is. Ook productietechnisch hebben losse bakken de voorkeur, zeker als één identieke bak voor diverse fracties gebruikt kan worden. Dan hoeft er immers maar één type bak gemaakt te worden, die in grote oplagen te plaatsen is.

Prototype van een ander modulair ontwerp

Daarnaast gelden natuurlijk ook de algemene aandachtspunten voor het ontwerpen van een afvalbak. Hierover schreven we eerder het blog-item ‘De afvalbak. Lijkt simpel is complex.’ Neem gerust contact op voor meer informatie!

Voor de richtlijn herkenbare afvalscheiding van Rijkswaterstaat, ervaringsverhalen en algemene informatie over gescheiden afvalinzameling: http://www.kenniswijzerzwerfafval.nl